Productenraming 2019 - 2022

Programma 4 Zorg en Welzijn

Sociale Wijkteams

Wat willen we bereiken?

  • Wij willen komen tot een integraal aanbod van algemene ondersteuning zodat inwoners laagdrempelig gebruik kunnen maken van voorzieningen. Hierdoor kan ook de druk op de integrale toegang en maatwerkvoorzieningen worden verlaagd;
  • Wij willen dat onze maatschappelijke partners op basis van signalen van inwoners die nader zijn geanalyseerd, komen tot nieuwe diensten op het gebied van algemene ondersteuning (algemene voorzieningen);
  • Daar waar geen algemene voorziening een passende oplossing biedt voor een ondersteuningsvraag, bieden wij onze inwoners passende zorg en ondersteuning in de vorm van een maatwerkvoorziening. Dit altijd op basis van een onderzoek door een lid van een sociaal wijkteam (keukentafelgesprek);
  • Een beweging waaruit blijkt dat er minder maatwerkdiensten worden ingezet omdat er meer passende ondersteuning kan worden geboden in de vorm van algemene voorzieningen (transformatie) of oplossingen in het eigen netwerk.

Indicator

JR 2017

2019

2020

2021

2022

Klanttevredenheid ten aanzien van de maatwerkondersteuning

7,00

7,00

7,00

Tot en met 2016 is deze prestatie-indicator niet meegenomen in de Stadspeiling. Deze kan ook niet worden gemeten in de stadspeilingWel is in het CEO WMO iets soortgelijks gemeten. In 2017 is dit: de gemiddelde waardering door wmo-clienten t.a.v. de kwaliteit van de ondersteuning in de vorm van een rapportcijfer: 7,4.

Wat gaan we daarvoor doen?

Er zijn verschillende toegangen voor ondersteuningsvragen, namelijk:

  • MID-Office: vaak het eerste contactmoment van een inwoner met een ondersteuningsvraag met de gemeente Venlo;
  • Sociale wijkteams: verantwoordelijk voor vraagverheldering, formuleren van de doelstellingen in het leefzorgplan en het voeren van regie op de uitvoering van het leefzorgplan;
  • Zorg en Veiligheidshuis (ZVH): de toegang tot beschermd wonen en maatschappelijke opvang.

MID-Office

Een medewerker van de MID-Office heeft vaak het eerste contact met een inwoner met een ondersteuningsvraag. Dit eerste contact is buitengewoon belangrijk: de inwoner wil zijn ‘verhaal’ niet meerdere keren moeten vertellen. De medewerker van de MID-Office dient dus al een eerste vorm van vraagverheldering uit te voeren en kan de inwoner mogelijk ‘terug’ verwijzen naar een algemene voorziening in de eigen omgeving. Hiervoor dienen medewerkers van de MID-Office een goed inzicht te hebben in alle mogelijkheden van algemene ondersteuning in de verschillende wijken. Verder kan de medewerker de inwoner goed voorbereiden op een eventueel keukentafelgesprek zodat dit gesprek zo effectief en efficiënt mogelijk, voor de inwoner en het lid van het sociale wijkteam, kan worden gevoerd. Er wordt daarnaast ook nadrukkelijk verder geïnvesteerd in de samenwerking tussen de MID-Office en de sociale wijkteams.

Sociale wijkteams
In 2019 zetten wij verder in op het optimaliseren van de integrale toegang tot zorg en ondersteuning. Bij de optimalisatie van de sociale wijkteams speelt ook de doorontwikkeling van de MID-Office een belangrijke rol. Hierbij leggen wij de focus op de volgende activiteiten:

  • Het bewaken van de zuivere rol en kerntaken van de sociale wijkteams:
    • vraagverheldering van de ondersteuningsvraag in de vorm van een keukentafelgesprek;
    • het duidelijk formuleren van de doelstellingen die in een bepaalde periode  moeten worden bereikt door het inzetten van een maatwerkvoorziening;
    • het voeren van regie op het bereiken van de doelstellingen die zijn vastgelegd in het leefzorgplan;
    • het invullen van de relatie met verwijzers en contactpersoon van vindplaatsen zoals scholen;
  • Samen met het domein werk en inkomen gaan we het werkterrein van het sociale wijkteam verbreden om uiteindelijk te komen tot een echte integrale toegang. Dit doen we met name vanuit de wetenschap dat inkomens- en/of schuldenproblematiek de oorzaak kunnen zijn van andere zwaardere problemen. Hier wordt een directe relatie gelegd met het nieuwe integrale armoedebeleid dat in ontwikkeling is. Een belangrijk aandachtspunt bij het realiseren van een integrale toegang is het gegeven dat er vanuit het oogpunt van privacy en gegevensdeling een aantal aangescherpte wettelijke kaders is ingesteld. In 2018 is hierom een zogenoemd Privacy Impact Assessment (PIA) uitgevoerd. Op basis van de aanbevelingen uit dit PIA, verkennen we de voorwaarden waaronder wij de integrale toegang gaan optimaliseren;
  • Voor de complexe casuïstiek hebben we een stedelijk wijkteam+ ingericht. Dit team wordt ook ingezet om specialistische kennis in te zetten ten behoeve van de reguliere wijkteams. Hierbij geldt opschalen indien noodzakelijk, afschalen indien mogelijk. Op basis van de ervaringen uit 2018 worden eventuele (proces)optimalisaties doorgevoerd.

Maatwerkvoorzieningen Wmo
In de inleiding is nader ingegaan op de methodiek van prestatiedenken. Als gevolg van de implementatie van deze methodiek, wordt door de gemeente nog maar een beperkt aantal maatwerkdiensten ingekocht op basis van een individuele indicatie (zogenoemde p x q). Dit geldt bijvoorbeeld nog wel voor de woningaanpassingen en hulp bij het huishouden.

Woningaanpassingen
In 2018 hebben wij het integrale proces van de woningaanpassingen (van aanvraag tot en met onderhoud) in kaart gebracht. Wij hebben dit gedaan in samenhang met de noodzakelijke (bouw)vergunningverlening voor een woningaanpassing. Op basis van de analyse is een aantal procesoptimalisaties doorgevoerd. Hierbij is het ook van belang om de MID-Office en de sociale wijkteams te betrekken bij de implementatie van deze optimalisaties. Verder is het belangrijk om de wijzigingen die zijn voorgesteld, te borgen in de prestatieafspraken met de woningcorporaties.

Hulp bij het huishouden
In 2018 hebben we onderzoek verricht naar de mogelijkheden om hulp bij het huishouden te organiseren in de vorm van een algemene voorziening. Op basis van het uitgevoerde onderzoek hebben wij moeten constateren dat een algemene voorziening hulp bij het huishouden niet leidt tot besparingen. Wat ook op basis van het onderzoek kon worden geconstateerd, is dat de gemeente Venlo ten opzichte van andere gemeenten in de regio c.q. provincie, relatief meer cliënten kent die een maatwerkvoorziening hulp bij het huishouden hebben. Hierdoor zullen wij met name bij nieuwe instroom strikt kijken of een maatwerkvoorziening hulp bij het huishouden een noodzakelijke passende ondersteuning is op de ondersteuningsvraag (op basis van de trap van oplossingen).
Tot slot zijn we in 2018 geconfronteerd met een hoger uurtarief voor hulp bij het huishouden als gevolg van een algemeen verbindend verklaarde CAO (vanaf mei 2018) en het voldoen aan de Algemene maatregel van Bestuur ‘reële prijzen in de Wmo’. Dit werkt ook door in de kosten van 2019 en verder voor deze maatwerkvoorziening.

Begeleiding individueel

Voor de inkoop van de maatwerkvoorziening begeleiding individueel is voor 2018 en 2019 gebruik gemaakt van de methodiek van prestatiedenken. Met 19 aanbieders hebben we een dekkend aanbod kunnen realiseren. In 2019 willen we verkennen of (delen van) van deze maatwerkvoorziening kunnen worden georganiseerd in de vorm van een voorliggende algemene voorziening. Mogelijk in afstemming met of aansluiting op het algemeen maatschappelijk werk. Ook willen we met aanbieders onderzoeken of bepaalde ondersteuningsvragen die geregeld  voorkomen, met een algemene voorziening kunnen worden opgelost. En het liefst met zoveel mogelijk inzet en betrokkenheid van bewoners/vrijwilligers uit de betreffende wijk. We denken hierbij met name aan ondersteuningsvragen van ouderen waarvoor op dit moment nog de maatwerkvoorziening begeleiding individueel wordt ingezet. Hiermee kunnen we weer een stap zetten in richting van de beoogde transformatie.

Verder willen we in 2019 onze inspanningen richten op het borgen van een soepele overgang van jongeren van 18- naar 18+. Hiervoor zoeken wij naar mogelijkheden bij aanbieders die worden ingezet bij het gedurende langere tijd bieden van begeleiding individueel.

Ook is het van belang om de randvoorwaarden in te vullen voor de doorstroom van beschermd wonen naar beschermd thuis. Een dekkend aanbod van begeleiding individueel is één van deze randvoorwaarden. Een dekkend aanbod inhoudelijk, en in de tijd daar er in dit geval ook sprake is van niet planbare zorg.

In de afgelopen periode hebben we in de praktijk mogelijkheden gezien om een meer integraal aanbod van ondersteuning te realiseren binnen het domein hulp bij het huishouden, persoonlijke verzorging en verpleging en begeleiding individueel. Juist daar waar inwoners verschillende van deze vormen van ondersteuning nodig hebben, kan dit mogelijk door aanbieders gezamenlijk efficiënter en effectiever worden georganiseerd. Hiervoor gaan we een verkenning uitvoeren samen met de betrokken aanbieders, het zorgkantoor en zorgverzekeraar VGZ.

Maatwerkvoorzieningen jeugd
De maatwerkdiensten Jeugd zijn voor het grootste gedeelte met behulp van de methodiek prestatiedenken aanbesteed voor 2018 en 2019. Op basis van een eerste interne evaluatie en analyse van de resultaten van deze nieuwe methodiek van aanbesteden, hebben wij voor 2019 een aantal optimalisaties doorgevoerd.

Naast de maatwerkdiensten Jeugd wordt een deel van de jeugdhulp regionaal georganiseerd en ingekocht via de Modulaire Gemeenschappelijke Regeling sociaal domein (MGR). Bijvoorbeeld jeugdbescherming, jeugdreclassering, jeugdzorg+, crisishulpverlening en integrale vroeghulp. De kosten voor deze jeugdhulp worden op basis van een verdeelsleutel door de zeven Noord-Limburgse gemeenten betaald.
Op regionaal niveau werken we met de overige gemeenten ook aan de doorontwikkeling van de toegang voor crisissituaties. We willen de pedagogische en psychiatrische crisishulp voor jeugdigen op een meer logische, effectieve en efficiënte manier vormgeven. Daarnaast zetten we gezamenlijk in op de samenwerking met de zogenoemde gecertificeerde instellingen. We willen samen met deze instellingen op basis van concrete actiepunten uit een gezamenlijke werkagenda uiteindelijk komen tot de beoogde transformatie. Ook werken we aan de normalisatie van de Jeugdzorg+ waarin de komende jaren het aantal bedden wordt afgebouwd.

In de Jeugdwet is opgenomen dat pleegzorg in principe stopt wanneer een jeugdige 18 jaar wordt. In de praktijk blijkt dat dit vaak te vroeg is. Daarom zijn regels rondom pleegzorg vanaf 1 juli 2018 gewijzigd.  Pleegkinderen kunnen nu standaard totdat zij 21 jaar zijn in hun pleeggezin blijven indien zij en hun pleegouders dit wensen. Hiervoor zullen wij aanvullende afspraken met de pleegzorgaanbieders maken.

Op basis van de landelijke evaluatie van de Jeugdwet is geconstateerd dat er weliswaar een goede beweging is ingezet maar dat deze nog extra aandacht verdient. Daarom start het landelijke actieprogramma Zorg voor de Jeugd. In het kader van dit programma is een transformatiefonds in het leven geroepen. Wij zullen hierop als regio een beroep doen en daarvoor wordt een regionaal actieprogramma opgesteld. In dit actieprogramma geven we aan hoe we de beoogde transformatie een extra impuls willen geven.

Daarnaast is er een  landelijk fonds voor tekortgemeenten. Op dit fonds kunnen gemeenten, die kampen met tekorten uit 2016 en 2017 bij de uitvoering van de Wmo 2015 en de Jeugdwet, een beroep doen. Landelijk is hiervoor € 200 miljoen  beschikbaar.  In 2018 hebben wij een aanvraag voor dit fonds ingediend.

Relatiemanagement
Voor een succesvolle implementatie en het doorontwikkelen van de inzet van de methodiek prestatiedenken is relatiemanagement van cruciaal belang. De relatiemanager is verantwoordelijk voor het regisseren van de relatie binnen het kader van het contract en de nadere afspraken met de gecontracteerde aanbieder. Naast de relaties met de gecontracteerde aanbieders, zijn er nog andere relaties die moeten worden onderhouden en worden versterkt, bijvoorbeeld de relaties met huisartsen, overige verwijzers en scholen.
Ook zorgverzekeraar VGZ is een belangrijke relatie.

Toezicht en handhaving en aanpak fraude
In 2018 hebben de 7 gemeenten in Noord-Limburg opnieuw een samenwerkingsovereenkomst gesloten om gezamenlijk invulling te geven aan de functie van regionaal toezichthouder Wmo. De gemeente Venlo verzorgt de uitvoering van deze functie en de regionaal toezichthouder is in dienst bij de gemeente Venlo. Deze ambtenaar  houdt toezicht op de kwaliteit van de Wmo-voorziening. Hij heeft zowel een proactieve als een reactieve rol. Hij kan uit eigen beweging een onderzoek instellen naar de kwaliteit van een voorziening en hij reageert op meldingen van aanbieders, burgers en professionals (waaronder  geweldsincidenten en calamiteiten).
Daarnaast is er in 2018 een regionale aanpak ontwikkeld die is gericht op het voorkomen van onrechtmatigheden en bestrijding van fraude binnen de Wmo en de Jeugdwet. Met deze aanpak wordt aangehaakt op de bestaande aanpak vanuit de Participatiewet; de zogenoemde sociale recherche. De nieuwe functie sociale recherche Wmo/Jeugdwet wordt door gemeente Venlo voor de 7 regiogemeenten Noord-Limburg uitgevoerd. Daarmee geven wij ook invulling aan een integrale aanpak van de toetsing op kwaliteit en de toetsing op rechtmatigheid en bestrijding van fraude. De verbinding tussen de toezichthouder en de sociale recherche levert daarbij nadrukkelijk meerwaarde op.
Met de aanpak beogen we een  effectieve en efficiënte inzet van middelen. We willen voorzieningen van de afgesproken kwaliteit en een rechtmatige besteding van middelen voor zorg en ondersteuning. We zoeken hierbij ook aansluiting bij een landelijk gegevensknooppunt Zorgfraude.

Wat mag het kosten?

Bedragen x 1.000

Collegeproduct

Baten / Lasten

2019

2020

2021

2022

Sociale Wijkteams

Baten

1.265

1.294

1.247

1.239

Lasten

56.380

55.700

56.556

56.523

Totaal Sociale Wijkteams

-55.116

-54.406

-55.309

-55.284

Lasten, baten en saldo

Bedragen x € 1.000

Lasten

€ 56.380

43,2 %

Baten

€ 1.265

23,6 %